Atriumfibrilleren

Wat is atriumfibrilleren?

Atriumfibrilleren (AF) is een hartritmestoornis waarbij het ritme onregelmatig en meestal versneld is. Het is belangrijk AF tijdig te herkennen omdat het kan leiden tot ernstige complicaties, in het bijzonder een beroerte (ischemisch CVA). Dit risico is vijf keer zo groot als bij patiënten zonder AF. 

Daarnaast geeft AF aanleiding tot verminderde hartfunctie (hartfalen), wat gepaard gaat met een verminderd inspanningsvermogen en vermoeidheid. De kwaliteit van leven van patiënten kan door goede behandeling lang op peil blijven. (NHG standaard Atriumfibrilleren 2023). 

Vroegtijdige opsporing

Het vroegtijdig opsporen en behandelen van atriumfibrilleren kan voor grote gezondheidswinst zorgen voor de patiënt. Het doel is deze patiënten toegang te geven tot eenvoudige, snelle en betrouwbare diagnostiek met behulp van bijvoorbeeld een mobiele 1-kanaals ECG (Kardia Mobile: nog enkele exemplaren beschikbaar via Marian Verkerk). Voor het interpreteren van resultaten kan zo nodig overleg gevoerd worden met de cardioloog door digitale consultatie.

Cardiovasculaire morbiditeit

De behandeling van AF is gericht op het voorkomen van complicaties en verminderen van symptomen. Ook zijn de algemene principes van CVRM-controle van toepassing. AF is geen geïsoleerde aandoening, maar onderdeel van het spectrum van cardiovasculaire morbiditeit. De meeste patiënten met atriumfibrilleren in de huisartsenpraktijk zijn ouder dan 75 jaar en hebben comorbiditeit, waaronder hypertensie, diabetes mellitus en/of ischemische hartziekten.

Ketenzorg

Veel patiënten met atriumfibrilleren worden al gezien in de ketenzorg. Dit is ook de reden dat een deel van de patiënten vanaf 1 april 2025 geïncludeerd kunnen worden in de ketenzorgprogramma’s voor DM, COPD of CVRM. De opbouw van ketenzorg AF is zodanig dat het aan ketenzorg CVRM of ketenzorg DM kan worden toegevoegd. Voor COPD geldt dit niet en geldt bij AF ook de geïntegreerde CVRM-behandeling. De huisarts is, ondersteund door de praktijkondersteuner of praktijkverpleegkundige, goed in staat de controle en behandeling van AF uit te voeren. De keuze om dit te doen is aan de praktijk. Hiervoor is in samenwerking met de pilot locaties (Leidsche Rijn, Vleuten, Breukelen, Maarssen en Woerden) ketenzorg AF ontwikkeld. Patiënten met een tweedelijns indicatie blijven onder controle van de cardioloog in het ziekenhuis. Transmuraal spraken we af dat de overname van de AF-behandeling in de eerstelijn wordt overlegd met de cardioloog.

Zorgpad

Hoe de behandeling van AF er in de eerstelijn uitziet, wat je registreert, wat je adviseert en wanneer je terugverwijst naar de tweedelijn kun je alvast nalezen in het zorgprogramma atriumfibrilleren en het stappenplan AF. RegiozorgNU organiseert periodiek scholingen waarbij wordt ingegaan op de ziektespecifieke aandachtspunten en behandelmogelijkheden gericht op de individuele situatie van de patiënt.